Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi (COMU-JMSF), deniz bilimleri ve balıkçılık alanlarında İngilizce ve Türkçe yayınlanan açık erişimli, uluslararası, hakemli akademik dergidir. Dergi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi'nin resmi yayın organı olup, her yıl Temmuz ve Aralık aylarında yayınlanmaktadır.
COMU Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi (COMU-JMSF) deniz bilimleri ve balıkçılık alanlarındaki makaleleri en yüksek bilimsel düzeyde yayınlayarak, literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi (COMU-JMSF), biyoloji/taksonomi, ekoloji, su ürünleri, balık besleme, hastalıklar, balıkçılık biyolojisi, balıkçılık yönetimi, balıkçılık ekonomisi, balıkçılık teknolojisi, su ürünleri işleme, kimya, mikrobiyoloji, algal biyoteknoloji, tatlı su, acı ve deniz habitatları, iç sularda koruma ve yönetim, kirlilik ve koruma/sürdürülebilirlik” gibi deniz bilimlerinin ve balıkçılığın tüm yönlerini kapsayan orjinal makaleler, kısa notlar, teknik notlar, raporlar ve derlemeler yayınlamaktadır.
COMU-JMSF, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi tarafından yılda iki sayı olarak yayınlanmaktadır.
COMU Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi (COMU J Mar Sci Fish), deniz, içsu ve balıkçılık bilimlerinin tüm yönlerini içeren orijinal makale, derleme, kısa bildiri, vaka raporları ve editöre mektupları yayınlamaktadır. COMU Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi yılda iki kez (Temmuz ve Aralık) yayınlanan (e-ISSN: 2651-5326) hakemli bir dergidir. Çift kör bir hakem değerlendirme süreci izlenmektedir ve bu nedenle yazarlar, göndermeden önce adlarını ve herhangi bir onayını makaleden çıkarmalıdır. Yazar isimleri, sorumlu yazarın ismi, bağlı kuruluşlar, adres, telefon numarası, e-mail adres ve ORCID numaraları sadece başlık sayfasında verilmelidir.
COMU Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi, Açık Erişimli bir dergidir, yani tüm içeriğin kullanıcıya veya kurumu tarafından ücretsiz olarak erişilebilir olduğu anlamına gelir. Kullanıcıların, yayıncıdan veya yazardan önceden izin almaksızın makalelerin tam metinlerini okumasına, indirmesine, kopyalamasına, yazdırmasına, aramasına veya bağlantı vermesine veya başka herhangi bir yasal amaç için kullanmasına izin verilir. Bu, Budapeşte Açık Erişim Girişimi'nin (BOAI) Açık Erişim tanımına uygundur.
Orijinal makaleler ve derlemeler; tablolar, şekiller ve referanslar dahil 25 sayfa ile sınırlıdır.
Kısa bildiri, teknik not, raporlar ve vaka raporları; tablolar, şekiller ve referanslar dahil 10 sayfa sınırlıdır.
Editöre Mektuplar; tablo ve açıklamalar dahil 3 sayfa ile sınırlıdır.
MAKALE GÖNDERME
1) Makaleler Türkçe veya İngilizce yazılmalıdır. Yabancı yazarlar için makalenin Türkçe başlığı, anahtar sözcükler ve özetin tercümesi dergi ofisimiz tarafından yapılacaktır.
2) COMU Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi'ne tüm makaleler derginin web sitesi üzerinden, https://dergipark.org.tr/tr/pub/jmsf adresinden elektronik ortamda sunulmalıdır.
3) Makaleler daha önce yayınlanmamış veya yayınlanmak üzere kabul edilmemiş ve başka bir yerde yayınlanması için sunulmuş veya aynı anda değerlendirilmiş olmamalıdır.
4) Yayın kurulu, yayınlanmak üzere gönderilen yazıda gerekli değişiklikleri ve eksiltmeleri yapma ve yazarlara önerilerde bulunma hakkına sahiptir. Yazarlara düzeltilmek üzere gönderilen yazılar bir ay içinde yazı işlerine iade edilmelidir. Gönderilen yazıların ön değerlendirme ve yayın kurulu tarafından kabul edilmesinden sonra, makale ancak alan editörü ve bu alanda uzmanlaşmış hakemler tarafından onaylandıktan sonra yayımlanabilir.
5) Yayınlanan makalelerin tüm sorumluluğu sadece yazarlara aittir. Dergimizin etik politikasına göre intihal/intihale müsamaha edilmeyecektir. Tüm makalelerin orijinallikleri intihal kontrolü yazılımı (iThenticate programı; http://www.ithenticate.com) kullanılarak tespit edilir. Benzerlik oranı %30 ve altında olan makaleler yayına kabul edilir. Bu oranı aşan makaleler ayrıntılı olarak incelenir ve gerekli görülürse gözden geçirilmesi ya da düzeltilmesi için yazarlara geri gönderilir, intihal yapıldığı tespit edilirse yayımlanması reddedilir.
6) Yazarlar, gerekli etik komisyon raporunun onay seri numarasını materyal ve yöntemler bölümünde belirtmelidir. Gerekirse yayın kurulu etik komisyon raporunun resmi belgesini de isteyebilir. Etik bir sorun tespit edilirse (proje bilgilerinin bildirilmemesi, etik kurul bilgilerinin olmaması, çıkar çatışması vb.), Yayın kurulu değerlendirme sürecinin herhangi bir aşamasında makaleyi reddedebilir.
7) Yazarlar, bilimsel araştırma ve yazarlar ile ilgili “Etik İlkeler ve Yayın Politikası” bölümünde listelenen konuları dikkate almalıdır.
8) Dergi herhangi bir makale gönderme, makale-editoryal işlem veya yayın ücreti (sayfa veya renk ücretleri) almaz. Yazarlar için telif ücreti alınmamaktadır.
MAKALE HAZIRLAMA
Makale, Times New Roman yazı tipi (12 punto) kullanılarak MS Word formatında (.doc veya .docx) hazırlanmalı ve sayfanın tüm kenarlarından 2.5 cm boşluk bırakılmalı ve çift aralık ile yazılmalıdır. Bakteri, virüs, parazit ve mantar türlerinin isimleri ve anatomik terimler gibi Latince ifadeleri, orijinal hallerini koruyarak italik karakterlerle yazılmalıdır. Orijinal çizimler, şekiller, resimler vb. makale ile birlikte sunulmalıdır.
Orijinal makale (kısa bildiri/teknik not dahil): Başlık sayfası, Özet, Anahtar kelimeler, Giriş, Materyal ve Yöntem, Bulgular, Tartışma, Teşekkür, Çıkar Çatışması, Yazar Katkıları ve Kaynaklar şeklinde düzenlenmelidir.
Derlemeler: Başlık sayfası, Özet, Anahtar kelimeler, Giriş, Tartışma, Teşekkür, Çıkar Çatışması, Yazar Katkıları ve Kaynaklar şeklinde düzenlenmelidir.
Makalede birinci sayfadan itibaren satır ve sayfa numarası verilmelidir.
Kısaltmalar Uluslararası kuralları takip etmeli ve metinde ilk sözlerinde tanımlanmalıdır.
Semboller uluslararası kullanıma uygun olarak seçilmeli ve ilk kullanıldığı yerde tanımlanmalıdır.
Makalenin tamamı (metin, kaynaklar, şekiller ve tablolar dahil) tek bir dosyada olmalıdır. Şekiller ve tablolar, makalenin içinde ilgili yerlere eklenmelidir.
Başlık Sayfası
Başlık: Kısa ve bilgilendirici olmalı ve her kelimenin ilk harfi büyük yazılmalıdır.
Yazarlar: Yazarların ad ve soyadlarının ilk harfi büyük harfle yazılacaktır. Yazarların adresi, üst karakter numaralarıyla bağlantılı olmalı ve başlığın altında listelenmelidir. Sorumlu yazar, yazar adlarında (*) ile belirtilmelidir ve adres, telefon numarası ve e-posta adresi eklenmelidir. Makale yazarlarının tümünün ORCID numaraları verilmelidir.
Ara başlıklar
1. Düzey: ortalanmış, kalın, baş harfleri büyük geri kalanı küçük (Makale Başlığı)
2. Düzey: sola yaslanmış, kalın, baş harfleri büyük geri kalanı küçük (Giriş, Materyal ve Metot vb)
3. Düzey: Bir tab içeride, kalın, başlığın yalnızca ilk harfi büyük geri kalanı küçük, sonunda nokta var.
4. Düzey: Bir tab içeride, kalın, italik, başlığın yalnızca ilk harfi büyük geri kalanı küçük, sonunda nokta var.
Öz
Özette amaç, yöntem, bulgular ve sonuçlar kısaca verilmeli ve 300 kelimeyi geçmemelidir.
Anahtar kelimeler
Yazarlar, makalenin kapsadığı konuyu tanımlayan en fazla 6 anahtar sözcük vermelidir. Tüm anahtar kelimeler, virgül kullanarak yazılmalıdır.
Giriş
Bu bölüm genellikle ilgili literatürün kısa bir yorumuna dayalı makalenin konusunu belirtmelidir. Yenilikler ve çalışmanın amacı açıkça belirtilmelidir. Giriş, çok çeşitli bilimsel disiplinlerden okuyucuların dikkatini çekecek kadar genel olmalıdır.
Materyal ve Yöntem
Bu bölüm kullanılan materyal ve yöntemlerin kısa ve net bir açıklamasını içerir. Alt başlıklar uygun şekilde verilebilir. Materyallerin veya atıf yapılan araştırmacıların ayrıntılı açıklamaları, karşılaştırmalar ve analiz tiplerinden bahsedilmelidir. Hayvanlar üzerinde yapılan deneysel çalışmalar için, yazarlar makalenin bu bölümünde Yerel Etik Kurulun onayını belirtmelidir. Verilerin istatistiksel analizi vb tanımlayıcı ayrıntılar bu bölümde kısa alt başlık olarak açıklanmalıdır.
Bulgular ve Tartışma (ayrı veya birlikte)
Araştırmanın verileri ve bulguları (tablo ve şekiller) açık ve net bir şekilde tanımlanmalı ve ilgili literatür alıntıları ile karşılaştırılması uygun şekilde yapılmalıdır. Önemli bulgular, son paragrafta sonuç olarak kısaca özetlenebilir. Verilerin detaylı yorumlanması bulgulara dahil edilmemeli, tartışma bölümünde verilmelidir.
Tablo ve Şekiller
Tablo ve Şekil başlıkları kısa ve bilgilendirici olmalıdır. Tanımlayıcı başlıklar, tabloların üstünde ve şekillerin altında verilmelidir. Şekiller ve tablolar, makalenin içinde ilgili yerlere eklenmelidir.
Şekillerin açıklamaları, “Şekil 1, Şekil 2…” etiketli referanslar listesinden sonra listelenmelidir. Sadece bir şekil varsa başlık “Şekil” olarak etiketlenmelidir. Ayrıca, hakem incelemeleri tamamlandıktan sonra gerekli durumlarda şekiller yazarlardan istenecektir. Şekiller, TIFF veya JPEG formatında en az 300 dpi çözünürlükte kaydedilmelidir.
Tablolar, makalenin sonunda, Tablo 1, Tablo 1. şeklinde verilmelidir, yalnızca bir Tablo olması durumunda, “Tablo” olarak etiketlenmelidir. Tablolar, Word formatında Tablo aracı kullanılarak hazırlanmalıdır.
Teşekkür
Destek veren kurumlar, proje numaraları, tez çalışması vb ifadeler ile kurumlara ve bireylere teşekkürler ifade edilmelidir. (varsa)
Çıkar Çatışması
Çıkar çatışması olup olmadığı ifade edilmelidir.
Örnekler;
• Yazar çıkar çatışması olmadığını beyan etmektedir.
• Yazarlar çıkar çatışması olmadığını beyan ederler.
• Yazarların, bu makalede tartışılan konu veya materyallerle herhangi bir finansal veya finansal olmayan çıkarları olan herhangi bir organizasyon veya kuruluşla hiçbir ilişkisi veya bağlantısı yoktur.
• John Smith, çıkar çatışması olmadığını beyan eder. Paula Taylor, İlaç Şirketi A'dan araştırma hibeleri almıştır. Mike Schultz, İlaç Şirketi B'den bir konuşmacı onur ödülü almıştır ve İlaç Şirketi C'nin hisselerine sahiptir.
Yazar Katkıları
Makalede yazar katkıları aşağıda verilen örneklere benzer şekilde ifade edilmelidir. Yazar katkıları hakem değerlendirme süreci tamamlandıktan ve editör tarafından kabul edildikten sonra yazarlar tarafından yazının içerisine konacaktır.
Örnekler;
• D. Nak, E. Kuruoglu ve Y. Nak, araştırmayı planladı ve tasarladı. Z. M. Ekıcı, D. Koca, T. Avcılar, M. E. Sahın ve A. H. Shahzad klinik sürecinde yardımcı oldular. M. O. Özyiğit ve Z. Avcı Kupeli histopatolojik incelemeler yaptı. Tüm yazarlar sonuçları tartıştılar ve makalenin son şekline katkıda bulundular.
• D. Çayan ve E. Unur çalışmanın fikirlerini tasarladılar ve makaleyi yazdılar; D. Çayan, M. Nisari, D. Patat ve E. Dağlı veri toplama ve analizi gerçekleştirdi; H. Akalın gen ekspresyon aşamalarını gerçekleştirdi.
Kaynaklar
Tüm kaynaklar APA 6 stiline uygun olarak verilmelidir. Kaynakların düzenlenmesinde Endnote gibi kaynakça yönetim yazılımları kullanılabilir. Kaynakça yönetim yazılımlarında APA 6th çıktı formatı kullanılmalıdır.
Metin içindeki atıflarda format, yazarların soyadı ve yayın yılı şeklinde olmalıdır. Örnek; (Bingel, 1981) veya (Uysal ve Avşar, 1994).
İkiden fazla yazarı olan atıflarda sadece ilk yazarın soyadı verilmeli ve 'vd.' ile devam etmelidir. Örnek; (Gücü vd., 2016).
Eğer atıf yapılan kaynak cümlenin içinde yer alıyorsa, yazarların soyadını takiben sadece kaynağın yılı parantez içinde verilmelidir. Örnek; Erkoyuncu (1983), Pauly vd. (1978).
İki veya daha fazla kaynağa metin içinde atıf yapılıyorsa, atıf yapılan kaynaklar kaynaklarda yer aldığı şekilde alfabetik sırayla verilmelidir (Bingel, 1978; Gulland, 1987; Holden ve Raitt, 1974) veya (Kocataş, 1978, 1979, 1981) veya (Avşar ve Bingel, 1988a, 1988b).
Kaynakçada yazarların isimlerinin ve tarihlerinin yazılışları metinlerle tamamen aynı olmalıdır. Tüm atıflar kaynakça bölümünde eksiksiz verilmelidir. Kaynakça bölümünde kaynaklar yazarların soyadlarına göre alfabetik sırada olmalıdır. Birden fazla yazarı olan kaynaklar da ise birinci yazarın soyadı alfabetik sırada yer almalıdır. Eğer, yazar adı yoksa eser adı esas alınır.
Türkçe makalelerde referansların makale başlıkları kısmı ve dergi isimleri orijinal dilinde olmalı ancak, diğer bildirimler Türkçe olarak yazılmalıdır.
DOI numarası referansın sonuna eklenmelidir. DOI bilgisinden sonra nokta konulmamalıdır.
Web referanslarında asgari olarak tam URL adresi ve en son erişim tarihi verilmeli ve referans bilgilerinin sonuna eklenmelidir.
Kaynaklar, yazarların soyadı, yazarın adının ilk harfleri, (yayın yılı). Makale başlığı. Dergi adı, cilt (sayı), sayfa numara aralığı. doi: xxxxxx şeklinde yazılmalıdır. Makale başlığı sadece ilk sözcükte ilk harf büyük, geri kalanlar özel isim değilse küçük harf, dergi ismi italik (tam olarak yazılmalı) ve her sözcük büyük harfle başlamalıdır (Fisheries Research, Journal of Fisheries and Aquatic Sciences). Cilt italik (sayı) yazılmalıdır.
Kaynakçada yazılan dergi, kitap, kitap bölümü, bildiri ve internet kaynaklarının bir örneği aşağıda gösterilmektedir;
Makale:
Baran, B. (2010). Scaphopod species (Mollusca) of the Turkish Levantine and Aegean seas. Turkish Journal of Zoology, 38(2), 190-209. doi:10.3906/zoo-0902-12
Ak, İ., & Türker, G. (2018). Antioxidant properties and phytochemicals of three brown macro algae from the Dardanelles (Çanakkale) strait. Agricultural Science and Technology, 10(4), 354- 357. doi: 10.15547/ast.2018.04.065
Jonsdottir, R., Sveinsdottir, K., Magnuisson, H., Arason, S., Lauritzsen, K., & Thorarinsdottir, K. A. (2011). Flavor and quality characteristics of salted and desalted cod (Gadus morhua) produced by different salting methods. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 59(8), 3893-3904. doi: 10.1021/Jf104203p
Kitap:
Meilgaard, M., Civille, G. V., & Carr, B. T. (1999). Sensory evaluation techniques (3rd ed) (387 p. CRC Press, Inc. ed.). Boca Raton, FL: CRC Press.
Parsons, T.R., Matia, Y., & Lalli, C.M. (1984). A manual of chemical and biological methods for seawater analysis. New York: Pergamon Press.
Özdamar, K. (1997). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi I. Eskişehir: Kaan Yayın evi.
Kitap bölümü:
Sikorski, Z. E., & Ruiter, A. (1995). Changes in proteins and nonprotein nitrogen compounds in cured, fermented, and dried seafoods. In Z. E. Sikorski, B. S. Pan & F. Shahidi (Eds.), Seafood Proteins (pp. 113-126). Berlin: Springer.
Bildiri:
Soultos, N., Lossifidou, E., Lazou, T. & Sergedilis, D. (2010). Prevalence and antibiotic susceptibility of Listeria monocytogenes isolated from RTE seafoods in Thessaloniki (Northern Greece). In Ş. Çaklı, U. Çelik, C. Altınelataman (Eds.), West European Fish Technologists Association Annual Meeting 2010 (pp. 94-98). İzmir, Turkey: Bildiriler Kitabı.
Werlinger, C., Mansilla, A., Villarroel, A., & Palacios, M. (2009). Effects of photon flux density and agricultural fertilizers on the development of Sarcothalia crispata tetraspores (Rhodophyta, Gigartinales) from the Strait of Magellan, Chile. In M. A. Borowitzka, A. T. Critchley, S. Kraan, A. Peters, K. Sjøtun & M. Notoya (Eds.), Nineteenth International Seaweed Symposium: Proceedings of the 19th International Seaweed Symposium, held in Kobe, Japan, 26-31 March, 2007. (pp. 307- 315). Dordrecht: Springer Netherlands.
Tez:
Lauritzsen, K. (2004). Quality of salted cod (Gadus morhua L.) as influenced by raw material and salt composition. (PhD Dissertation), University of Tromsø, Norway.
Elektronik (web) kaynaklar:
Andrews, T. (2010). What vitamins are found in fish? Erişim tarihi: 27.11.2012, http://www.livestrong.com/article/292999-what-vitamins-are-found-in-fish
FAO (2018). FAO Yearbook of Fishery Statistics/Global Production Statistics 1950-2015. Erişim tarihi: 24 January 2018, http://www.fao.org/fishery/statistics/global-production/query/en/
Yayım öncesi (proof):
İlgili yazara makalenin yayım öncesi son hali gönderilecektir. Yalnızca yazım hataları düzeltilebilir; Düzenlenen yazıda değişiklik veya eklemeye izin verilmeyecektir. Sonraki düzeltmeler mümkün olmayacağından, lütfen ilk gönderiminizin tamamlandığından emin olunuz.
Telif Hakkı Bildirimi
Bir makalenin ÇOMU-JMSF'ye gönderilmesi üzerine, gönderim sürecinin bir parçası olarak bir telif hakkı devir formu doldurulmalıdır. Telif hakkı devir formuna https://dergipark.org.tr/tr/journal/2332/file/ adresinden ulaşılabilir. Makale gönderen yazarlar formu indirmeli, imzalamalı, taramalı ve sistem üzerinden göndermelidir. Makale ile birlikte telif hakkı devir formu göndermeyen yazarların makaleleri daha fazla inceleme için kabul edilmeyecektir. Telif hakkı devir formunu doldurarak, tüm yazarlar makalenin başka bir yere yayınlanmak üzere gönderilmediğini onaylar. Makale kabul edildiğinde COMU-JMSF, makaleyi herhangi bir biçimde yayınlama ve çoğaltma hakkına sahiptir.
ETİK KURALLAR
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi etik ilkeler ve kurallara göre yayınlanan uluslararası hakemli bir dergidir. Yazarların, hakemlerin, dergi editörünün ve yayıncının uyması gereken etik ilkeler ve kurallar, Yayın Etiği Komitesi (Committe on Publication Ethics - COPE (https://publicationethics.org/)) tarafından açık erişim olarak yayınlanan kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda hazırlanmıştır.
Dergiye gönderilen makaleler çift taraflı kör hakemlik süreciyle değerlendirilmekte olup, ücretsiz erişimle elektronik olarak yayımlanmaktadır. Yazarlar, hakemler ve editörlerin etik görev ve sorumlulukları aşağıda yer almaktadır.
YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI
• Yazar(lar) Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi (COMU-JMSF) kapsamında yer alan özgün makaleler göndermelidir.
• Yazar(lar) COMU-JMSF dergisine gönderilen makaleleri aynı anda başka bir dergiye göndermemelidir. Telif Hakkı Devir Formu doldurmalıdır.
• Makalelerde yararlanılan kaynaklara doğru ve uygun biçimde atıf yapmalıdır.
• Makaleye katkı sağlamayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.
• Yazar(lar) herhangi bir çıkar çatışması durumunu editöre bildirmelidir.
• Yazar(lar) çalışmalarına ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda Editöre sunmakla yükümlüdür.
• Yazar(lar) çalışmalarında bir hata fark ettiklerinde bilgi vermelidir. Düzeltme ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmelidir.
• Yazar(lar) Etik kurul kararı gerektiren hayvan deneyi, anket, görüşme, gözlem gibi yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı alındığı; etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı makalenin yöntem bölümünde belirtmelidir. Etik Kurul Karar belgesi başvuru ile birlikte sisteme yüklenmelidir.
• Yazarlar, basılı ya da elektronik formatta resimler, tablolar ya da diğer her türlü içerik dahil olmak üzere yayımlanmış bir içeriği kullanırken telif hakkı sahibinden izin almalıdır. Bu konudaki yasal, mali ve cezai sorumluluk yazarlara aittir.
HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
• Hakemler, çift taraflı kör hakemlik sürecini bozmamalıdır. Yazarlar ile doğrudan iletişim kurmamalıdır.
• Hakemler, yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• Hakemler, her türlü çıkar çatışması (mali, kurumsal, işbirlikçi ya da yazar ve yazar arasında) durumunda makaleyi değerlendirmemeli ve editöre bilgi vermelidir.
• Hakemler, değerlendirmelerinde akademik görgü kurallarına uygun biçimde kibar, saygılı ve bilimsel dil kullanmalıdır.
• Hakemler, değerlendirmeleri tarafsız, yansız ve gizlilik içinde yapmalıdır.
• Hakemler makaleleri objektif olarak verilen süre içinde değerlendirmelidir.
EDİTÖRLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi’nin baş editörü, yardımcı editör ve alan editörleri, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" kılavuzlarda aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara uyması gerekmektedir.
1. Genel görev ve sorumluluklar
• Dergide basılan tüm makalelerden sorumludurlar. Yayınların fikri mülkiyet hakları, kör hakemlik, değerlendirme süreci, özgünlük-benzerlik denetimi ve etik ilkeler, etik kurul onayı ve deneysel araştırma izinleri gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar.
• Derginin niteliğinin iyileştirilmesine katkı yapmakla yükümlüdür.
2. Yazarlar ile ilişkiler
• Dergiye gönderilen çalışmaların yazım kuralları, önemi, özgün değeri, araştırma yönteminin geçerli ve güvenirliği bakımından değerlendirerek olumlu ya da olumsuz karar vermelidir. Makaleyi ilk inceleme sonucunda reddetme kararı alırsa, yazarlara bunun nedenini açık bir şekilde bildirmelidir.
• Yazarlar tarafından makalenin durumu hakkında bilgi talep edildiğinde çift taraflı kör hakemlik sürecini bozmadan bilgi vermelidir.
• Yazar(lar)ın bilgi gereksinimlerine yönelik yayım ve yazım kurallarını sürekli güncellemelidir.
3. Hakemler ile ilişkiler
• Makaleleri bilgi ve uzmanlıklarına göre uygun hakemlere göndermelidir.
• Hakemlerden makaleyi değerlendirmeden önce bir çıkar çatışması/işbirliği bulunmadığının onayını almalıdır.
• Makale değerlendirme sürecinin çift taraflı kör hakemlik sürecinin bozulmadan gizli devam ettiğinden emin olmalıdır.
• Hakemleri tarafsız, bilimsel ve etik bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidirler.
• Hakem listesi oluşturmalı, genişletmeli ve performansa göre sürekli güncellemelidir.
• Hakem listesinde; makaleleri objektif değerlendirmeyen ve etik kurallara uygun davranmayanlara karşı önlem almalıdır. Hakem listesinden çıkarmalıdır. Gerekli durumlarda soruşturma yapmalıdır.
4. Editör kurulu ile ilişkiler
• Editör kurulu üyelerini derginin yayın politikaları konusunda bilgilendirmelidir.
• Editör kurulu üyelerini, değerlendirmeli ve derginin gelişimine aktif olarak katılım gösterecek üyeleri editörler kuruluna seçmelidir
• Makaleleri, uzmanlık alanlarına uygun olan editörler kurulu üyelerine göndermelidir.
• Editör kurulu üyeleri ile sürekli iletişim halinde bulunmalı ve gelişmelerden haberdar etmelidir.
YAYINCININ ETİK SORUMLULUKLARI
• Yayıncı/dergi sahibi ve Editör arasındaki ilişki bağımsızlık ilkesine dayanmalıdır. Editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsız olmalıdır.
• Yayıncı derginin web sayfasında derginin açık ve ücretsiz erişimini sağlamalıdır. Önceki sayılara erişim için herhangi bir abonelik bedeli, yayın ücreti ya da benzer bir ödeme talep etmemelidir.
Hayvan/İnsan Hakları ve Etiği
Yazarlar, hayvan haklarına ilişkin uluslararası mevzuat çerçevesinde (Avrupa Parlamentosu ve Konseyi 2010/63/EU yönergesi) hayvan deneyleri üzerinde deneysel çalışmalar yapmaktan sorumludur. Yazarlar ayrıca hayvanlarla deney yapmak için Hayvan Deneyleri Etik Kurullarından (HADMEK/HADYEK) izin almalıdır.
Anket, mülakat, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren her türlü araştırmalar için etik kurul izin belgesi gereklidir. Yazarlar, yetkili kurumsal kurul(lar)dan onayını aldıklarını kanıtlamalıdır.
Yazarlar, Materyal ve Metot bölümünde Hayvan/İnsan Etik Kurul izin bilgilerini sağlamalıdır.
Editör/alan editörleri gerekirse sorumlu yazardan etik kurul onay formunun bir kopyasını dergiye göndermesini isteyebilir. Etik kuralların ihlal edildiği durumlarda makale dikkate alınmaz veya değerlendirme aşamasında ise işleme son verilir ve makale reddedilir.
MAKALE DEĞERLENDİRME VE YAYIN SÜRECİ
COMU-JMSF Dergisi'ne gönderilen makaleler öncelikle teknik editör tarafından değerlendirilir. Makaleler, başvuru ve yazım kurallarına uygunluğu yönünden teknik editör tarafından ön kontrolden geçirilir. Eğer bir eksiklik veya hata tespit edilirse yazara geri gönderilir.
Bu süreçten sonra, baş editör makalenin ilk değerlendirmesini yapar. Bu aşamada, uygun kapsam ve amaçlara sahip olmayan, özgün araştırma değeri düşük, bilimsel ve etik açıdan önemli hatalar içeren, bilime ve dergiye katkı sağlama potansiyeli düşük, dili ve anlatımı kötü olan makaleler hakemsiz editör tarafından reddedilir.
Editoryal değerlendirmeye uygun görülen makaleler, bilimsel yeterlilik açısından incelenmek üzere makalenin kategorisine ilişkili alan editörüne gönderilir. Alan editörleri makaleyi tüm yönleriyle inceler. Ön değerlendirme sürecini tamamlayan makalelere hakem süreci uygulanır. Alanında uzman en az 2 bağımsız hakem atanır. Her makale çift taraflı (yazar ve hakem kimlikleri açık değildir) kör hakemlik süreciyle değerlendirilir. Bu aşamada hakemler makale ile ilgili kararlarını (red, revize veya kabul) alan editörlerine iletirler. Alan editörleri makalenin son kararını (Kabul, Ret) hakem görüşleri doğrultusunda alır ve baş editöre rapor eder.
Hakem değerlendirme aşamalarını tamamlayan ve baş editör tarafından kabul edilen makaleler, son kontroller ve gerekli son eklemeler için sorumlu yazara gönderilir. Kabul edildikten sonra derginin yayın formatında hazırlanan makaleye DOI numarası verilir ve dergi sayfasında hemen yayınlanır.
Yayımlanan makaledeki bilimsel içerik ve ifadelerin tüm sorumluluğu yazarlara aittir.
Yazar olarak editörler ve dergi personeli
Editörler ve editör kurulu üyeleri, yazar olduklarında veya bir makaleye katkıda bulunduklarında yayın kararlarının dışında tutulur.
Editörler/editör kurulu üyeleri kendisi tarafından yazılmış veya ortak yazar oldukları eserler hakkında karar vermez. Bu türden yazılar için olağan işleyiş uygulanır. İlgili yazar dergideki değerlendirme sürecine (ön değerlendirme ve hakem değerlendirme süreci) dahil edilmeden işleme devam edilir.
İNTİHAL VE ETİK DIŞI DAVRANIŞLAR
Dergimize gönderilen makaleler intihal ve etik dışı davranışlar bakımından incelenirler. Bu kapsamda aşağıdaki tanımları yapılan konular dikkate alınır.
İntihal
Bir yazarın başka bir çalışmayı izin almaksızın kullanması durumunda ortaya çıkar. Farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Başka bir çalışmayı birebir kopyalamak ya da bazı bölümlerini kopyalamak İntihal olduğu gibi başkasına ait bir çalışmayı farklı şekilde ifade ederek yazmak da intihaldir. Bu konu ile ilgili sorunları engellemek amacıyla, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Balıkçılık Dergisi (COMU-JMSF)’ne gönderilen tüm makaleler basılmadan önce IThenticate (http://www.ithenticate.com/) yazılım programı ile taranmaktadır. Benzerlik oranı %30 ve altında olan makaleler yayına kabul edilir. Bu oranı aşan makaleler ayrıntılı olarak incelenir ve gerekli görülürse gözden geçirilmesi ya da düzeltilmesi için yazarlara geri gönderilir, intihal yapıldığı tespit edilirse yayımlanması reddedilir.
Orijinal olmayan çalışma:
Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verilerin kullanması durumunda ortaya çıkan durumlardır. Editör, dergimize gönderilen çalışmaların içeriğine ek olarak, kim tarafından, ne zaman, nerde ve nasıl yapıldığını da içeren bilgilere sahiptir. Bu bilgiler, gerektiğinde çalışmanın orijinal olup olmadığının incelenmesi için önemlidir.
Çalışmaya yapılan katkılar:
Bilimsel çalışmalarda yazar listesi kesin sınırlarla belirlenmiş bir konu olmamakla beraber, çalışmaya başkaları tarafından yapılan katkıların hak ettiği şekilde değerlendirilmesi gereklidir. Bu nedenle, herhangi bir katkısı olmayan veya önemli olmayan düzeyde katkıda bulunmuş kişiler çalışmaya yazar olarak dahil edilmemelidir. Çalışma yazarlarından biri olabilmek için yapılan çalışmaya belirgin bir katkıda bulunmak gerekir. Bu bakımdan söz konusu katkının çalışmanın planlama, gerçekleştirme ve/veya yorumlama aşamalarında yapılmış önemli bir katkı olması gerekir. Ayrıca katkıda bulunanların tamamının çalışmanın son halini kontrol ederek onaylamış olması gerekir. Temelde, çalışmaya katkıda bulunmuş bir yazar, çalışmayı herkesin önünde savunabilecek ölçüde bir sorumluluğa sahip olmalıdır. Dergimize bir makaleyi sunan yazar diğer yazarların ve katkıda bulunanların onaylarını almak zorundadır. Gerekli görüldüğü takdirde, editör, bir çalışmada yazarlardan ve katkıda bulunanlardan çalışmaya ne tür katkı sağladıklarını ortaya koymalarını isteyebilir.
Çalışmanın aynı anda farklı dergilere sunulması
Yayımlanmak üzere dergimize gönderilen makalelerin orijinal olması ve başka bir dergiye gönderilmemiş olması gereklidir. Ayrıca, dilimleme yapılmaması yani, tek bir çalışmadan birden fazla makale yayımlanmaması gereklidir.
Dergimize gönderilen makalelerle ilgi etik dışı davranışları içeren diğer konular aşağıda belirtilmiştir.
• Makale, yazarın yüksek lisans/doktora tezinden ya da bir projeden üretilmişse bunun belirtilmemesi,
• Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
• İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek, gerekli izinleri almamak,
• Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekanları, imkanları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
Yukarıdakilere ek olarak makalenin tarafsız bir şekilde değerlendirilebilmesi için olası çıkar çatışmalarının bildirilmesi gereklidir.
Makaleler açık erişimlidir ve kullanımı ücretsizdir. Yayınlanan makaleler kalıcı olarak arşivlenir. Dergide yayınlanan bir makalenin kullanılmasında uygun atıf yapılması gereklidir.